Chao Ubonwanna and Chao Thipkesorn: Two Influential Women in Lanna History (1840s-1900s)
Their births coincided with a period when Lanna retained significant autonomy but was required to pay tribute to Siam. Major reforms began during King Rama IV’s reign, ushering Siam into an era of modernisation and increased interaction with Western nations.
Chao Ubonwanna and Chao Thipkesorn: Two Influential Women in Lanna History
In the 19th century, Lanna existed as a vassal state of Siam. This period marked significant political, economic, and cultural changes, particularly during the reigns of King Rama III and King Rama IV of the Rattanakosin Kingdom. Among the notable figures of Lanna history were Chao Ubonwanna and Chao Thipkesorn, two sisters of the Chiang Mai royal family, who played critical roles in modernising Chiang Mai while preserving the identity of Lanna.
Background and Birth Years
* Chao Thipkesorn: Born in 1841 (BE 2384), during the late reign of King Rama III.
* Chao Ubonwanna: Born in 1845 (BE 2388), younger sister of Chao Thipkesorn and aunt to Princess Dara Rasmi.
*
Their births coincided with a period when Lanna retained significant autonomy but was required to pay tribute to Siam. Major reforms began during King Rama IV’s reign, ushering Siam into an era of modernisation and increased interaction with Western nations.
Cultural and Political Context of Lanna and Siam
During the lifetimes of Chao Ubonwanna and Chao Thipkesorn, Lanna and Siam faced various transformations:
1. Lanna as a Vassal State: While Lanna enjoyed self-governance to some extent, Siam gradually increased its control by sending royal commissioners to oversee governance in the late 19th century.
2. Trade and Economy: Timber trade became a significant economic driver, attracting Western merchants and missionaries. Additionally, trade connections with cities like Mawlamyine (then Moulmein, in present-day Myanmar) flourished.
3. Western Influence: Western missionaries introduced Christianity and education, while the Lanna elite adopted aspects of Western culture, such as dress and social activities.
The Role of Chao Thipkesorn
Chao Thipkesorn was the consort of Phra Chao Inthawichayanon, the seventh ruler of Chiang Mai, who ruled from 1873 to 1896. While Phra Chao Inthawichayanon was known for his benevolence, he was often criticised for his lack of decisiveness. Chao Thipkesorn, in contrast, was recognised for her firm leadership and administrative vision.
* Handling the Rebellion of Phaya Prap Songkhram: Chao Thipkesorn demonstrated resolute leadership by ordering decisive action against the rebellion, ensuring stability in Chiang Mai.
* Cultural Revival: She introduced court dances and music inspired by the Bangkok royal court, contributing to the preservation and enhancement of Lanna’s cultural heritage.
The Role of Chao Ubonwanna
Chao Ubonwanna excelled in commerce and economic matters. She was known for her intelligence, foresight, and significant contributions to Chiang Mai’s economic development.
* Trade and Negotiations: She actively promoted Lanna’s trade relations with foreigners while safeguarding the interests of the Lanna people. For instance, she opposed the monopolisation of liquor production by Chinese merchants.
* Courageous Ventures: She once disguised herself as a man to travel to Mawlamyine for trade, showcasing her boldness and determination.
* Community Development: Chao Ubonwanna established industries such as textile weaving and woodcarving workshops, which provided employment and bolstered Lanna’s economy.
Collaboration Between the Two Sisters
Although Chao Thipkesorn and Chao Ubonwanna had different areas of influence, their combined efforts strengthened Chiang Mai’s foundations. Chao Thipkesorn focused on governance and cultural development, while Chao Ubonwanna contributed to economic prosperity. Their close relationship allowed them to navigate the challenges posed by Siam’s increasing centralisation of power and the growing presence of Western influences.
A Lasting Legacy
Chao Thipkesorn and Chao Ubonwanna were instrumental in transforming Chiang Mai into a modern yet culturally rich city. Their contributions not only shaped Lanna’s political, economic, and cultural development but also serve as an enduring inspiration for resilience and leadership during times of significant change. These two sisters are not merely historical figures; they are symbols of the strength and ingenuity of Lanna women in a pivotal era of transformation.
เจ้าอุบลวรรณาและเจ้าทิพเกษร: สองสตรีผู้ทรงอิทธิพลในประวัติศาสตร์ล้านนา (2/2)
ในศตวรรษที่ 19 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ล้านนาอยู่ในสถานะประเทศราชของสยาม ความเปลี่ยนแปลงทางการเมือง เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมได้เริ่มแผ่ขยายไปทั่วภูมิภาค โดยเฉพาะในยุคสมัยของรัชกาลที่ 3 และรัชกาลที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สองสตรีผู้มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์ล้านนา ได้แก่ เจ้าอุบลวรรณาและเจ้าทิพเกษร สองพี่น้องแห่งราชวงศ์เชียงใหม่ที่เปลี่ยนแปลงเมืองเชียงใหม่ให้ก้าวสู่ยุคใหม่ พร้อมรักษาเอกลักษณ์ของล้านนาไว้อย่างแข็งแกร่ง
ข้อมูลพื้นฐานและปีเกิด
* เจ้าทิพเกษร: ประสูติในปี พ.ศ. 2384 (ค.ศ. 1841) ซึ่งเป็นช่วงปลายรัชกาลที่ 3
* เจ้าอุบลวรรณา: ประสูติในปี พ.ศ. 2388 (ค.ศ. 1845) โดยเป็นน้องสาวของเจ้าทิพเกษรและมีศักดิ์เป็นน้าของพระราชชายาเจ้าดารารัศมี ท่านทั้งสองเกิดตรงกับช่วงที่ล้านนายังคงเป็นอิสระในหลายด้าน แต่ต้องส่งเครื่องราชบรรณาการแก่กรุงเทพฯ อย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญของสยามเริ่มต้นขึ้นในยุครัชกาลที่ 4 ซึ่งนำการปฏิรูปประเทศและการรับอิทธิพลจากชาติตะวันตกเข้ามา
บริบททางวัฒนธรรมและการเมืองในล้านนาและสยาม
ในช่วงที่เจ้าอุบลวรรณาและเจ้าทิพเกษรมีชีวิตอยู่ สยามและล้านนาเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงในหลายมิติ:
1. ล้านนาในฐานะประเทศราช: แม้ล้านนาจะมีการปกครองตนเอง แต่ก็ต้องยอมรับอิทธิพลจากสยามที่เริ่มส่งข้าหลวงเข้ามาควบคุมการบริหารเมืองในช่วงปลายศตวรรษที่ 19
2. การค้าและเศรษฐกิจ: ธุรกิจป่าไม้กลายเป็นกิจกรรมสำคัญที่ดึงดูดนักธุรกิจตะวันตกเข้าสู่ล้านนา นอกจากนี้ยังมีการค้าขายกับเมืองต่าง ๆ เช่น มะละแหม่ง (ปัจจุบันคือเมาะลำเลิง ประเทศเมียนมา)
3. การเปิดรับอิทธิพลจากตะวันตก: มิชชันนารีเข้ามาเผยแพร่ศาสนาและการศึกษา ขณะเดียวกัน ชนชั้นสูงล้านนาเริ่มรับวัฒนธรรมตะวันตก เช่น การแต่งกายและการจัดกิจกรรมทางสังคม
บทบาทของเจ้าทิพเกษร
เจ้าทิพเกษรเป็นพระชายาในพระเจ้าอินทวิชยานนท์ ซึ่งครองนครเชียงใหม่ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2416–2439 แม้ว่าพระเจ้าอินทวิชยานนท์จะเป็นพระเจ้าที่มีจิตเมตตา แต่บันทึกจากชาวต่างชาติชี้ว่าท่านอ่อนแอในด้านการบริหารงานเมือง ทำให้เจ้าทิพเกษรกลายเป็นผู้ที่ถืออำนาจในการบริหารราชการ
* การจัดการกบฏพระยาปราบสงคราม: เจ้าทิพเกษรแสดงความเด็ดขาดด้วยการลงโทษผู้ก่อการเพื่อรักษาความสงบในนครเชียงใหม่
* การฟื้นฟูวัฒนธรรม: ท่านริเริ่มการฟ้อนรำและดนตรีแบบราชสำนักกรุงเทพฯ ในเชียงใหม่ ซึ่งสะท้อนถึงความตั้งใจที่จะรักษาและพัฒนามรดกทางวัฒนธรรมของล้านนา
บทบาทของเจ้าอุบลวรรณา
เจ้าอุบลวรรณามีบทบาทโดดเด่นในด้านเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในธุรกิจป่าไม้และการค้า ท่านเป็นผู้ที่มีความเฉลียวฉลาดและมองการณ์ไกล
* การเจรจาค้าขาย: ท่านเป็นผู้สนับสนุนการเปิดตลาดล้านนาให้กับชาวต่างชาติ ขณะเดียวกันก็ปกป้องผลประโยชน์ของชาวล้านนา เช่น การคัดค้านการผูกขาดการต้มเหล้าของชาวจีน
* การเดินทางไปค้าขาย: ท่านเคยปลอมตัวเป็นชายเพื่อเดินทางไปค้าขายยังเมืองมะละแหม่ง ซึ่งแสดงถึงความกล้าหาญและความมุ่งมั่น
* การพัฒนาชุมชน: ท่านมีบทบาทสำคัญในการจัดตั้งโรงงานต่าง ๆ เช่น โรงงานทอผ้าและโรงงานแกะสลักไม้ ซึ่งช่วยสร้างรายได้และความมั่นคงให้กับชาวล้านนา
ความร่วมมือของสองพี่น้อง
แม้เจ้าทิพเกษรและเจ้าอุบลวรรณาจะมีบทบาทที่แตกต่างกัน แต่ท่านทั้งสองกลับร่วมกันสร้างรากฐานที่แข็งแกร่งให้เชียงใหม่ เจ้าทิพเกษรเป็นผู้นำในด้านการปกครอง ขณะที่เจ้าอุบลวรรณาเสริมสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นระหว่างสองพี่น้องนี้ช่วยให้ล้านนาเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงในยุคสมัยของการรวมศูนย์อำนาจจากสยาม
มรดกที่ยั่งยืน
เจ้าทิพเกษรและเจ้าอุบลวรรณาคือสตรีที่เปลี่ยนแปลงเชียงใหม่ให้ก้าวสู่ยุคใหม่ โดยไม่เพียงส่งผลต่อการพัฒนาทางการเมือง เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของล้านนา แต่ยังสร้างแรงบันดาลใจให้คนรุ่นหลังในการแสดงถึงความกล้าหาญและความมุ่งมั่นในยุคแห่งความเปลี่ยนแปลง สองพี่น้องนี้ไม่ได้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ล้านนา แต่ยังเป็นสัญลักษณ์แห่งความเข้มแข็งของหญิงสตรีล้านนาในยุคสมัยที่ต้องเผชิญกับการเปลี่ยนผ่านที่ยิ่งใหญ่.
#aifashionlab #AI #aiartist #aiart #aifashion #aifashiondesign #aifashionstyling #aifashiondesigner #fashion #fashionhistory #historyoffashion #fashionstyling #fashionphotography #digitalfashion #digitalfashiondesign #digitalcostumedesign #digitaldesign #digitalaiart
